niedziela, 20 marca 2011

Etnologia wg Wikipedii

  Etnologia – jedna z dyscyplin, obok etnografii, antropologii kulturowej i antropologii społecznej, wchodzących w zakres antropologii - nauki o człowieku i jego kulturze. Powyższe terminy często traktowane są jako synonimy tej samej dziedziny badań. Etnologia jest terminem używanym przez przedstawicieli europejskiej i kontynentalnej nauki o człowieku i odpowiada niemieckiemu terminowi Völkerkunde (badania ludów pierwotnych). Etnologia klasyfikuje ludy na podstawie cech środowiskowych i kulturowych oraz opisuje poszczególne kultury.
Etnologia w Polsce
Początki polskiej etnologii tkwią w myśli i praktyce działaczy oświecenia z przełomu XVIII i XIX w. (Hugo Kołłątaj, Joachim Lelewel) postulujących gromadzenie danych o kulturze ludowej jako podstawie rekonstrukcji dziejów narodu. Romantyczna idea głosząca, że w kulturze ludowej tkwią naturalne i bezcenne pierwiastki kultury narodowej, inspirowała zbieranie folkloru i dokumentowanie chłopskich obyczajów (Zorian Dołęga-Chodakowski). W połowie XIX wieku wyjątkowo cenne były prace Oskara Kolberga zmierzające do systematycznego etnograficznego opisu większości regionów kraju, a także teoretyczne refleksje Ryszarda Berwińskiego nad kulturą ludową oraz pierwsze uniwersyteckie wykłady z etnologii prowadzone przez Wincentego Pola w Krakowie. Od lat 70. XIX w., wraz z upowszechnieniem idei pozytywizmu, nastąpiła dalsza emancypacja etnologii. Powstały fachowe czasopisma ("Wisła", "Lud"), kolekcje, muzea i towarzystwa, ukazywały się publikacje, kształtował się regionalny ruch amatorskiego ludoznawstwa; obok wybitnych badaczy terenowych (Zygmunt Gloger, Izydor Kopernicki, Seweryn Udziela) swą obecność zaznaczyli teoretycy kultury (Jan Karłowicz, Ludwik Krzywicki). Nadal głównym przedmiotem etnologii była kultura ludowa, zwłaszcza folklor ludności ziem byłej Rzeczypospolitej. Istniało także zainteresowanie kulturą ludów pozaeuropejskich, przede wszystkim u podróżników, emigrantów i zesłańców (Jan Kubary – Oceania, Bronisław Piłsudski i Wacław Sieroszewski – Azja Ws
Ośrodki naukowe
W Polsce działa kilka ośrodków badawczo-naukowych i akademickich zajmujących się szczegółowo etnologią, jako odrębną dziedziną wiedzy. Mimo to w kształceniu akademickim nauczanie etnologii prowadzone jest zazwyczaj w ścisłym powiązaniu z antropologią kulturową:      * Cieszyn – Uniwersytet Śląski (prof. Irena Bukowska-Floreńska, prof. Halina Rusek, prof. Rastislava Stolićna, prof. Zygmunt Kłodnicki)     * Kraków – Uniwersytet Jagielloński (prof. Zbigniew Libera, prof. Halina Florkowska-Francic, prof. Piotr Kowalski, prof. Czesław Robotycki, prof. Jan Święch)     * Poznań – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza (prof. Michał Buchowski, prof. Aleksander Posern-Zieliński)     * Poznań – Wyższa Szkoła Edukacji Integracyjnej i Interkulturowej (prof. dr hab. Andrzej Brencz, prof. zw. dr hab. Aleksander Posern-Zieliński)     * Wrocław – Uniwersytet Wrocławski (dr hab. Eugeniusz Kłosek,dr Mirosław Marczyk, prof. dr hab. Adam Paluch, dr hab. Bożena Płonka-Syroka)     * Warszawa – Uniwersytet Warszawski (prof. Włodzimierz Mędrzecki, prof. Lech Mróz, Marian Pokropek, Zofia Sokolewicz, Anna Zadrożyńska, Jerzy Wasilewski, Anna Wieczorkiewicz, Magdalena Zowczak)     * Łódź - Uniwersytet Łódzki (prof. Władysław Baranowski

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz